سی تی اسکن چیست و چگونه انجام می شود؟

توسط: | برچسب ها: , , | دیدگاه ها: 6 | آوریل 14th, 2017

سی تی اسکن یا توموگرافی کامپیوتری (Computed Tomography scan (CT scan یکی از روش های پیشرفته تصویربرداری پزشکی است. بعد از رادیوگرافی ساده، سی تی اسکن بیشترین کمک را به بررسی ضایعات سیستم حرکتی بدن انسان بخصوص استخوان ها میکند. امروزه استفاده از سی تی اسکنجزء جدایی ناپذیر در تشخیص و حتی درمان  بسیاری از بیماری ها شده است.

با استفاده از تصاویر سی تی اسکن میتوان بافت های درون بدن را مشاهده کرد و شکل آنها را بررسی نمود. با این اطلاعات میتوان از وجود بیماری های احتمالی آگاه شد. تصاویر سی تی اسکن سطح مقطع هایی از بدن را نشان میدهد.

وقتی که با یک اره تنه یک درخت را برش میدهید میتوانید سطح مقطع آن را در محل برش ببینید. وقتی که یک نان حجیم یا یک کیک را با کارد برش میدهید سطح مقطع آن را در محل برش مشاهده میکنید. دستگاه برش کالباس برش هایی نازک و موازی از آن را تهیه میکند. دستگاه سی تی اسکن هم در واقع برش های مجازی از بدن انسان تهیه میکند که سطح مقطع آن برش دیده میشود. مثل این است که بدن را مانند کیک برش داده و سطح مقطع آن را نگاه میکینم ولی در واقع هیچ برشی در کار نیست و تمام این عملیات فقط بر روی صفحه کامپیوتر صورت میگیرد.

دستگاه های سی تی اسکن امروزی چنان پرقدرتند که میتوانند تصاویر برش هایی با فاصله کمتر از یک میلیمتر را از بدن انسان تهیه کنند. تقریبا از هر جایی از بدن انسان سی تی اسکن انجام میشود. از فرق سر تا نوک انگشت پا را میتوان سی تی اسکن کرده و تصاویر سطح مقطع بدن را در آن برش های مشاهده کرد.

سی تی اسکن چگونه انجام می شود ؟

برای انجام سی تی اسکن از اشعه ایکس استفاده میشود. در این روش باریکه نازکی از اشعه ایکس (مانند باریکه اشعه لیزر) به اندام بیمار تابانده میشود. این اشعه از تمامی بافت هایی که سر راه آن قرار دارند عبور کرده و مقداری از آن که از طرف مقابل اندام خارج میشود به توسط دتکتور Detector یا آشکارساز های حساسی دریافت میگردد. این دتکتورها اشعه را به جریان الکتریکی تبدیل میکنند. این فرایند هزاران بار از زوایای گوناگون تکرار میشود یعنی باریکه اشعه ایکس از زوایای گوناگون به درون اندام تابانده شده و خروجی آن در طرف مقابل اندام اندازه گیری میشود.

بدین ترتیب اطلاعات بسیار زیادی بصورت مقادیر مختلف شدت جریان الکتریکی که متناسب با شدت اشعه دریافت شده توسط دتکتور است گردآوری شده و به کامپیوتر مرکزی سی تی اسکن ارسال میشود. این کامپیوتر بسیار پر قدرت، اطلاعات را پردازش کرده و نتیجه آن بصورت تصاویر متعددی که سطح مقطع اندام را نشان میدهند بر روی مانیتور دستگاه مشخص میشود. در صورت لزوم این تصاویر بر روی فیلم چاپ میشوند.

 تصاویر سی تی اسکن با دقت بسیار بیشتر از تصاویر رادیوگرافی ساده، شکل استخوان ها و حتی بسیاری از بافت های دیگر اندام را نشان میدهد. با استفاده از این تکنیک میتوان داخل استخوان را هم مشاهده کرد. اکثر سی تی اسکن های امروزی اسپیرال یا مارپیچی هستند به این معنا که منبع اشعه ایکس مانند یک مارپیچ به دور بدن بیمار حرکت کرده و از جهات مختلف تصویربرداری میکنند. تصاویر سی تی اسکن های امروزی بسیار دقیقتر از قبل شده و سرعت این دستگاه ها هم زیاد شده است بطوریکه معمولا انجام یک تصویربرداری سی تی اسکن چند دقیقه بیشتر طول نمیکشد.

دیدگاه ها

6 thoughts on “سی تی اسکن چیست و چگونه انجام می شود؟

  1. سعیده

    با سلام.
    آیا انجام سی تی استبرای کودک بیش از یک بار خطر آفرین است یا ممکن است با همان یک بار هم دچار آسیب شود؟؟ خواهشمند است راهنمایی بفرمائید
    با تشکر

    • نویسنده

      با سلام
      قرار گرفتن در معرض تابش در طول یک سی تی اسکن، باعث میشود که در معرض تابش یونیزه قرار گیرید.

      شما زمان زیادی را در طول اشعه ایکس قرار میگرید، تا CT اسکن اطلاعات بیشتری را جمع آوری کند. دوزهای کم تابش مورد استفاده در سی تی اسکن اثبات شده است که باعث آسیب در دراز مدت می شود، اگر چه در دوزهای بسیار بالاتر ممکن است ، شما را در خطر بالقوه سرطان قرار دهد.

      سی تی اسکن نسبت به خطرات کمی که دارد، مزایای فراوانی دارد. پزشکان از کمترین دوز تابش برای دستیابی به اطلاعات پزشکی مورد نیاز استفاده می کنند. همچنین، ماشین آلات جدید و سریعتر، پرتوهای کمتری نسبت به آنچه قبلا استفاده می شده اند، نیاز دارند.

      حتما با پزشک خود درباره مزایا و خطرات سی تی اسکن صحبت و مشورت کنید.

  2. بهنام

    مرکز تصویربرداری با اون ادعا عرضه نداشته یه عکس و مطالب از خودش بزاره از جایی دیگه کپی کرده ؟!
    مشخصه وقتی برای کار خودتون ارزش قایل نیستید چقدر نسبت به بیمار دقیق و حستسید

  3. ريحانه

    سلام براي تست اوليه كرونا كه حس بويايي رو مختل كرده اسكن ريه بهتره يا همون تست بيني كه انجام ميدن ؟؟

    • نویسنده

      هر کدام از این تست ها کاربرد خاص خود را دارند
      تست PCR احتمال خطای زیادی در اوایل آلودگی دارد
      سی تی اسکن برای درگیربودن ریه استفاده می شود پس اگر سرفه می کنید سی تی اسکن می تواند مقدار درگیری آن را نشان دهد

  4. Raha

    سلام برای شخصی که کرونا گرفته و بلغم رو سینشه و بدنش ضعیفه و عمل قلب کرده اشعه سی تی اسکن خطری نداره ؟ که بره بگیره

دیدگاه ها بسته شده اند

EnglishIran